Kuran'ı Kerim'de farklı sürelerde 50 den fazla ayette secde etmekten bahsedilir. "Secde" kelimesi bu ayetlerin hepsinde aynı anlamda kullanılmamıştır.
"Rahman'a secde edin", "Allah'a rüku ve secde edin", "Rabbiniz'e secde ve ibadet edin" gibi birçok ayette secde etme; alnı yere koyarak "Yüce olan Rabbim (her türlü kusurdan) münezzehtir" diyerek Allah'ı tesbih etmektir.
"Ey iman edenler, rüku edin secdeye varın, Rabbinize ibadet edin ve hayır işleyin, umulur ki kurtuluş bulursunuz." (Hac 77). Ayetinde emredildiği gibi.
Kuran'ı Kerim de 40 kadar ayette bu şekilde secdenin sadece Allah'a yapılacağı emredilir.
Secde kelimesi geçen diğer ayetlerde ise "Ağaçların secdesinden", "Şehre kapısından secde ederek (boyun eğerek) girin", " Göklerde ve yerde ne varsa, sabah akşam isteristemez, kendileri de gölgeleri de Allah'a secde ederler. " gibi ayetlerde de farklı bir secde konu edilir. Bu secdeler namaz ibadetindeki rüku ve secdeler gibi bir secde değildir.
Buradaki secde kelimesi; Allah'ın emrine amade olmak, itaat etmek, Allah'ın dilemesiyle görevi ne ise onu yapmak gibi manalar içerir. İbadetle sorumlu tutulmayan varlıkların fıtrata uygun davranması secde kelimesinin (boyun eğme, emre itaat etme) anlamıyla ifade edilmektedir.
Birde hususen Adem'e secde edin emri var ki, Bakara Suresi'nde, Araf Suresi'nde Taha Suresi'nde tekrarlanan farklı ayetlerle Adem'e secde emredilir.
" Hani Meleklere "Adem için (secde edin) saygıyla eğilin" demiştik de İblis hariç bütün melekler hemen (secde etti) saygıyla eğilmişlerdi. İblis bundan kaçınmış, büyüklük taslamış ve kafirlerden olmuştu." (Bakara 34, Diyanet meali)
Bu ayetteki secde kelimesini; itaat etmek, emrine amade olmak, değerini takdir etmek, üstünlüğünü kabul etmek ve saygı göstermek olarak anlamamız gerekiyor. Böyle anlamaz da Allah'a yapılan secde gibi anlarsak, Allah'a şirk koşmuş oluruz.
Zira Allah'a yapılan secdenin aynısı bir sefere mahsus Adem'e de yapılmıştır demek bile bir defaya mahsus şirk koşulmasına Allah izin verdi anlamını taşır.
Allah sadece zatına yapılmasını emrettiği secdeyi yarattığı mahluk için de emretmiş olabilir mi?
Haşa! Olur diyecek olursak, İblis hariç diğer melekler Adem'e secde etmek suretiyle Allah'a eş koşmuş sadece İblis eş koşmamış anlamı çıkmaz mı?
Oysa bu ayette ve diğer ayetlerde Adem'e secde edin ifadesi; Yüce Allah'ın meleklere ve cinlere hitaben bir halife yaratacağım dediği insanın halifelik yönüyle ve fıtrat olarak meleklerden ve cinlerden üstün olduğunu bildirmek için meleklere ve cinlere, Hz. Adem'e boyun eğin, önünde eğilin, değerini takdir edin, üstünlüğünü kabul edin ve saygı gösterin mahiyetinde gerçekleştirilen bir selamlamadır.
İlkbaştan Adem'i secde etmeye layık bir varlık olarak görür ve öyle değer atfederseniz. "Allah dostu", "Gavs", "Kutup", "şeyh", "Hoca" vs. Sıfatlarla isimlendirdiğiniz insana bir takım uydurma kerametler yükleyerek Allah'a ulaşmada aracı kılar ilahlaştırırsınız.
Size zatını; "Din gününün tek sahibi" olarak tanıtan, sadece kendisine rüku ve secde ederek ibadet edip kendisinden yardım isteyeceğiniz mabut olarak tanıtan, size şahdamarınızdan daha yakınım diyen Allah, melek ve cinlerine kendisinden başkası için secde etmeyi emretmiş olabilir mi ?
Allah size uzak değil, içinizdekini gizleseniz de açığa vursanızda Allah onu bilir.
Yorum Yazın